NSO

galpixไฟล์ภาพดิจิตอลของกาแล็กซี
Credit: NSO
นักดาราศาสตร์ถ่ายภาพวัตถุท้องฟ้าด้วยกล้องโทรทรรศน์ขนาดใหญ่ที่มีประสิทธิภาพสูงเพื่อนำข้อมูลภาพที่ได้ไปศึกษาในงานวิจัยทางวิทยาศาสตร์เช่นการวัดค่าความสว่างของดาวฤกษ์หรือการเปลี่ยนตำแหน่งของดาวเคราะห์บนท้องฟ้า

 

นั่นหมายความว่าภาพถ่ายในทางดาราศาสตร์ที่ใช้ในการศึกษาทำงานวิจัยจะไม่ใช่แค่รูปภาพที่ถ่ายได้จากกล้องโทรทรรศน์แต่คือข้อมูลจำนวนมากที่ถูกบันทึกโดยอุปกรณ์ทางดาราศาสตร์และสามารถสร้างขึ้นเป็นภาพถ่ายที่ถูกบันทึกได้ในเวลานั้น

 

โดยไฟล์ข้อมูลจะแสดงจำนวนโฟตอนที่แต่ละพิกเซลของอุปกรณ์ตรวจจับซีซีดีบันทึกได้และบันทึกเป็นรูปแบบของไฟล์ชนิดหนึ่งในคอมพิวเตอร์โดยนักดาราศาสตร์ใช้โปรแกรมคอมพิวเตอร์ในการสังเคราะห์ข้อมูลออกมาเป็นผลลัพธ์ที่ได้จากการวัดค่าของชุดข้อมูลนั้นๆ

data imageลักษณะไฟล์ภาพดิจิตอล
Credit: Wikimedia/DARPA
นักดาราศาสตร์ศึกษาวัตถุต่างๆบนท้องฟ้าผ่านกล้องโทรทรรศน์จากแต่ละบริเวณทั่วโลกไม่เว้นแม้แต่ในอวกาศซึ่งแม้ว่ากล้องโทรทรรศน์แต่ละสถานที่จะมีขนาดและรูปแบบอุปกรณ์ที่แตกต่างกันแต่ข้อมูลภาพถ่ายที่ได้จากกล้องโทรทรรศน์แทบทั้งหมดอยู่ในรูปแบบเดียวกันทั้งสิ้น

 

เพื่อความสะดวกต่อการศึกษาวิจัยทางดาราศาสตร์นักดาราศาสตร์ได้สร้างไฟล์รูปแบบเฉพาะแบบหนึ่งที่กล้องโทรทรรศน์ทุกตัวสามารถใช้ร่วมกันได้เรียกว่าไฟล์FITS : Fiexible Image Transport System

 

ไฟล์FITS ไม่เพียงแต่บรรจุข้อมูลภาพถ่ายแต่ยังรวมข้อมูลพื้นฐานต่างๆอีกมากมายเช่นวัน/เวลาที่ทำการสังเกตการณ์ชื่อและตำแหน่งของกล้องโทรทรรศน์สภาพอากาศขณะทำการเก็บข้อมูลและอื่นๆอีกมากมายทำให้เป็นประโยชน์ต่อนักดาราศาสตร์ในการศึกษาข้อมูลจากอุปกรณ์สังเกตการณ์ที่แตกต่างกัน

 

อย่างไรก็ตามข้อมูลภาพถ่ายที่ได้จากNSO จะอยู่ในรูปแบบของไฟล์HFIT ซึ่งถูกปรับรูปแบบเพื่อให้สะดวกต่อการดาวโหลดที่รวดเร็วและยังสามารถให้งานร่วมกับซอฟแวร์ที่อ่านไฟล์FITS ได้อีกด้วยทั้งนี้ผู้ใช้งานยังสามารถเลือกดาวโหลดจากไฟล์FITS จากหอสังเกตการณ์โดยตรงหรือเปิดไฟล์HFITS จากโปรแกรมLTImage และเซฟไฟล์ใหม่อีกครั้งโดยเลือกรูปแบบของไฟล์FIT จากเมนูด้านล่าง

analyse studentภาพการใช้งานเวปไซต์ NSO ของนักเรียน
Credit: NSO
เมื่อนักดาราศาสตร์ได้ข้อมูลภาพถ่ายจากกล้องโทรทรรศน์หรือดาวเทียมสิ่งที่ต้องทำคือการศึกษาหรือวัดค่าตามแนวทางวิทยาศาสตร์โดยนักดาราศาสตร์จะใช้โปรแกรมคอมพิวเตอร์ที่เรียกว่าimage Processing หรือImage Analysis ซอฟแวร์

 

ซอฟแวร์ข้างต้นจะช่วงแปลงตารางข้อมูลจำนวนมหาศาลจากแต่ละภาพถ่ายให้วัดค่าออกมาเป็นตัวเลขเช่นค่าความสว่างของดาวฤกษ์หรือขนาดของกาแล็กซีหรือรายละเอียดอื่นจากภาพถ่ายของวัตถุนั้นๆ

 

NSO ได้พัฒนาซอฟแวร์สำหรับวิเคราะห์ข้อมูลภาพถ่ายที่มีชื่อว่าLTImage เพื่อใช้ศึกษาและการวัดค่าต่างๆจากภาพถ่ายของกล้องโทรทรรศน์ลิเวอร์พูลรวมถึงความสามารถแปลงระดับสีผสมเท็จ(false colour) เพื่อศึกษาในบางรายละเอียดของภาพถ่าย